Spis treści

Historia Zakonu

Historyczne początki Zakonu Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel sięgają okresu wojen krzyżowych (XII w.). W Palestynie pojawiają się ludzie, którzy wędrują do Ziemi Świętej. Osiedlają się w rozpadlinach i grotach Karmelu. Pierwszych pustelników karmelitańskich przyciąga piękno tego miejsca i sława Eliasza. Właściwa wspólnota Karmelitów tworzy się stopniowo. Korzystają z już istniejącej kultury przejmując od mnichów bizantyjskich kult Maryi i Eliasza z czasem nadając mu własny kształt.
Kiedy życie eremitów zaczęło nabierać kształtu bardziej zorganizowanej wspólnoty zwrócili się do patriarchy jerozolimskiego Alberta o nadanie reguły, która została zatwierdzona w 1226 roku przez Papieża Honoriusza III. Kilka lat później w czasie najazdu na Palestynę Turków Seldżuków musieli emigrować do Europy. W ten sposób około 1238 powstały pierwsze ich klasztory w Frontaine (Cypr), w Messynie (Sycylia), w Aylesford i Hulne (Anglia), Les Aygalades (Francja). Napotkali tam barierę religijno-kulturową obcą życiu pustelniczemu, co poddało pustelników wpływom ewolucji ruchów zakonnych w kierunku kleryckim i mendykanckim. Papież Innocenty IV w liście Quae honorem conditoris, wprowadził modyfikacje do reguły św. Alberta. Wymienia on on wyraźnie trzy śluby: posłuszeństwa, czystości i zrzeczenia się dóbr materialnych. Zezwala na zakładanie domów zakonnych również w miastach z praktykowaniem duszpasterstwa. Opierać się ono miało na wędrowaniu i głoszeniu słowa Bożego, połączonego ze zbieraniem jałmużny. W ten sposób powstaje nowy styl życia, który w krótkim czasie zaczyna nad tamtym przeważac.
Wobec licznych trudności, ówczesny Generał Zakonu Szymon Stock w gorącej modlitwie błagał Matkę Boga o pomoc. Dnia 16 lipca 1251 roku ukazała mu się w wizji i wskazując Swój Szkaplerz powiedziała: "To jest przywilej dla ciebie i dla tych, którzy będą go nosić. Kto w nim umrze będzie zbawiony". Maryja tym gestem ocaliła Zakon, wyprowadzając go z burz i niebezpieczeństw. Mimo to, wszystkie próby inkulturacji ducha eremickiego w warunkach europejskich nie dawały dobrych rezultatów. Późniejszy przełożony generalny w polemicznej broszurze: Ignea sagitta (Ognista strzała), napisanej w 1270 wzywa do kontemplacji i samotności, z dala od niepokoju miasta.
W 1432 Eugeniusz IV zwalnia Karmelitów z niektórych przepisów reguły. Podobnych złagodzeń dokona Pius II (1459) i Sykstus IV (1476). Dopiero w XVI w. trwałej reformy Zakonu dokonali: św. Teresa od Jezusa i św. Jan od Krzyża (Hiszpania). Jednak wcześniej należy wspomnieć o pierwszych mniszkach zakonu karmelitańskiego. Do powstania zakonu karmelitanek doszło w wyniku przyjęcia w 1451 pod kierownictwo karmelitów stowarzyszeń pobożnych niewiast. tzw. beginek. W oparciu o bullę papieża Mikołaja V z 1452 r. generał karmelitów, bł. Jan Soreth, założył 5 klasztorów sióstr. Odtąd rozpoczął się szybki rozwój żeńskiego Karmelu.

Reforma terezjańska

W 1560 roku, św. Teresa od Jezusa wówczas zakonnica klasztoru karmelitanek p.w. Wcielenia w Avila doświadczyła wizji piekła. Będąc pod głębokim wrażeniem tej wizji złożyła ślub czynienia zawsze tego, co doskonalsze. Dla ratowania dusz przed potępieniem wiecznym Teresa postanowiła jak najdoskonalej odpowiedzieć swojemu powołaniu, zachowując w pełni regułę pierwotną zakonu. Ponieważ w klasztorze Wcielenia obowiazywała reguła złagodzona, Teresa z gronem przyjaciółek i przy poparciu św. Piotra z Alkantary postanowiła założyć klasztor sióstr żyjących według reguły pierwotnej. Dnia 7 lutego 1562 roku Stolica Apostolska udzieliła pozwolenia na założenie takiego klasztoru pod jurysdykcją miejscowego biskupa. 24 sierpnia 1562 roku cztery towarzyszki Świętej rozpoczęły życie zakonne w klasztorze św. Józefa. Św. Teresa dołącza do nich dopiero w grudniu tegoż roku jako przełożona. W kwietniu 1567 roku klasztor odwiedził generał zakonu o. Rubeo, który po przyjrzeniu się życiu mniszek okazał wyrazy uznania dla dzieła reformy i upoważnił Teresę do zakładania dalszych klasztorów. W miarę jak powstawały nowe klasztory Święta zaczęła myśleć o kierownikach duchowych i spowiednikach dla swoich mniszek. Tak zrodził się u Teresy projekt założenia klasztoru karmelitów kontemplacyjnych. Pozyskując o. Jana od św. Macieja ( św. Jan od Krzyża) podjęła się również reformy braci. Reforma szybko rozszerzyła się poza granice Hiszpanii. Dzisiaj Zakon obecny jest w 85 krajach świata.

 

Mądrość Świętych

„Módlmy się jedni za drugich, ażebyśmy kiedyś połączyć się mogli w krainie wiecznej radości.”
Św. Rafał Kalinowski